فرجام کدام نخست وزیر ایران رئیس جمهوری بود؟
تاریخ انتشار: ۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۹۹۰۴۴
امروز دوم مرداد چهل و دومین سالروز برگزاری دومین انتخابات ریاست جمهوری ایران و برگزیده شدن شهید محمدعلی رجایی در سال ۱۳۶۰ است.
شاخص جمهور
در کوران حوادث سیاسی ناشی از برکناری سید ابوالحسن بنیصدر از ریاست جمهوری در خرداد ۱۳۶۰ و انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در چهارراه سرچشمه تهران در هفتم تیر ۱۳۶۰، خانوادههای آیتالله سید محمد حسینی بهشتی و ۷۲ نفر از مدیران دولت و نمایندگان مجلس در تاریخ یازدهم تیر ۱۳۶۰ به دیدار امام خمینی در جماران رفتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امام در این دیدار با نکوهش جنایت سازمان منافقین در ترور شهدای هفتم تیر به تبیین مهمترین ویژگی رییسجمهور آینده پرداختند و گفتند: «.. به زن و مرد و آن کسی که به حد رأی دادن قانونی رسیده واجب است این مسئله، که در پای صندوقهای تعیین رییسجمهور حاضر بشوند و رأی بدهند. چنانچه سستی بکنید، کسانی که میخواهند این کشور را به باد فنا بدهند، ممکن است پیروز بشوند.
باید همۀ شما، همۀ ما، زن و مرد، هر مکلف همان طور که باید نماز بخواند، همان طور باید سرنوشت خودش را تعیین کند.
ما یک سیلی خوردیم از اشتباه، ما همۀ این نابسامانیهایی که الآن داریم برای اینکه اشتباه کردیم، نباید اشتباه تکرار بشود.
دنبال این باشید که یک نفر صد در صد مکتبی، اسلامی، در خط اسلام، برای ریاست جمهور انتخاب کنید.»
با عزل پر حاشیه سید ابوالحسن بنیصدر در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰، استمرار جنایتهای بیرحمانه مسعود رجوی و سازمان منافقین در ترور شخصیتهای تراز اول انقلاب اسلامی و حساسیتهای زمانی و شرایط سیاسی ملتهبِ ناشی از ترور شهدای حزب جمهوری اسلامی، شورایی سه نفره متشکل از آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی، آیتالله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و محمدعلی رجایی نخستوزیر برای پایان دادن به این شرایط و برگزاری انتخابات زودهنگام تشکیل شد.
شورای مذکور با انتخاب حجتالاسلام محمدرضا مهدویکنی وزیر کشور به عنوان کفیل ریاست جمهوری خواستار زمینهسازی هر چه سریعتر او برای فراهم کردن بستر برگزاری دومین انتخابات ریاست جمهوری بعد از پنج ماه رییسجمهور بودن بنیصدر شد.
انتخاب دومین رییس
شرایط حساس کشور در دومین ماه تابستان ۱۳۶۰، سخنرانیها و توصیههای مستمر امام خمینی به مسوولان مبنی بر شرکت نکردن روحانیون در امور اجرایی و تبیین ویژگیهای رییسجمهور آینده ایران توسط ایشان، موجب احتیاط بیشتر شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ۷۱ کاندید ریاست جمهوری و گزینش چهار نفر از جمله محمدعلی رجایی، سید علیاکبر پرورش، عباس شیبانی و حبیب الله عسگراولادی شد.
۱۳۰ نفر از نمایندگان مجلس اول هم مهمترین شرط رای اعتماد مجلس به گزینههای ریاست جمهوری را «مکتبی بودن» داوطلبان اعلام کردند.
آیتالله احمد جنتی در توضیح چگونگی تایید صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری و تدوین آییننامه برای بررسی صلاحیتها، گفت: «مساله مذهبی بودن. قضیه این است که باید پایبند به مذهب باشند یعنی چیزی که روشهای او را تنظیم میکند، در زندگی به او برنامه بدهد، مذهب باشد. هر کجا که مجاز است، اقدام بکند، هر جا که مجاز نیست، خودداری کند. این معنای مذهبی بودن است.
عمده اینها از جنبه فقدان قید سیاسی رد شدند. سیاسی بودن امری است که ورزیدگی سیاسی و سوابق کاری سیاسی لازم دارد... د. یکی از راههای بررسی این مسأله دقت در سوابق کاری اینهاست. بسیاری از اینها در کاری بودهاند که تماس با سیاست نداشتهاند. یک نفر که سابقه سیاسی نداشته باشد، نه قبل از انقلاب و نه بعد از انقلاب چطور میتواند به عنوان یک نفر سیاسی معرفی شود؟
در درجه اول معیار ما همان ۱۰ قیدی است که در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده است، اما این که از کجا باید این قضیه را احراز کرد. البته ممکن است در آینده آییننامهای برای آن تدوین شود، ولی من معتقدم آییننامه احتیاج ندارد. ما الان برای تشخیص هر کدام معیار مشخصی داریم.»
با عبور هر چهار داوطلب از فیلتر شورای نگهبان رقابتهای انتخاباتی آغاز شد. بیشترین حمایت شخصیتها، جریانها و گروههای سیاسی و مذهبی متوجه محمدعلی رجایی بود. حزب توده، حزب جمهوری اسلامی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، جامعه روحانیت مبارز، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، جامعه اسلامی دانشجویان، خانه کارگر، دفتر تحکیم وحدت و نهضت زنان مسلمان از جمله احزاب و جمعیتهای سیاسی بودند که از اولین نخستوزیر ایران برای انتخاب شدن به عنوان رییسجمهور، حمایت کردند.
تنها تبلیغ
تنها برنامه تبلیغاتی محمدعلی رجایی، شرکت در یک برنامه تلویزیونی و توضیح برنامهها و دیدگاههایش بود.
او در این برنامه گفت: «به یاری خدا به عنوان مقلد امام (ره)، فرزند ملت، هماهنگکننده سه قوه برایپذیرفتن مسؤولیت جدید آمادگی خود را اعلام میکنم. در این مسؤولیت جدیدکه به علت طبیعت و فطرت آن بسیاری از گفتههای گذشته که از ابتداینخستوزیری با شما هممیهنان عزیز داشتم تحقق پیدا میکند.
باز هم روی عنصر مقلد امام (ره) تکیه میکنم به عنوان اولین شرط و اولینکلام... مقلد امام (ره) به عنوان پر کردن جای خالی مهمی که در اولین رییسجمهور به اعتقاد من وجود داشت... و در همین رابطه است که دومین ویژگی را اعلام کردم که فرزند ملت هستم.
من، چه آن موقعی که با نهضت آزادی ایران همکاری میکردم و چه اینک که در خط امام (ره)، مستقل از هر جمعیت و گروهی که رهبری امام (ره) را به عنوان مرجع تقلید قبول ندارد فعالیت ندارد فعالیت میکنم، دقیق بودم که این مردم در رابطه با مرجعیت حرکت میکنند، باور میکنند، سرمایهگذاری میکنند و آرمانهای اصیل خودشان را دنبال میکنند.
من که شکست مبارزات را قبل از تشکیل نهضت آزادی ایران در این رابطه میدیدم، من که به خاطر مذهبی بودن نهضت آزادی ایران در آن گروه فعالیت کردم، همیشه معتقد بودم که این مردم بزرگترین عنصرشان، عنصر رهبری مذهبی است و در مرجعیت خلاصه میشود و تبلور پیدا میکند؛ چون این اعتقاد را داشتم و دارم خودم را فرزند ملت میدانم.
هماهنگکننده سه قوه هستم. این فرمان را قانون اساسی صادر کرده است و من به عنوان رییسجمهور فرمان قانون اساسی را به عنوان جدیترین و اصلیترین برنامه در دوران کارم به گوش خواهم پذیرفت... ت. آنچه که هر سه قوه را مطیع میکند، آنچه که برای هر سه قوه ملاک و معیار هست غیر از ولایت فقیه هست؟ که خود از قانون اساسی است، پس به یاری خدا و پشتیبانی شما هممیهنان عزیز از اصل و عنصر عالی ولایت فقیه استفاده خواهیم کرد و در هر مورد هرگونه اختلاف و ناهماهنگی بین سه قوه را به هماهنگی و یکسانی تبدیل خواهیم کرد. تنها امیدم و تنها وعدهام این است که قانون اساسی را به عنوان جدیترین و مهمترین برنامه کارم در مقابل داشته باشم.
به عنوان رییسجمهور امیدم این است که نظام اسلامی در این جامعه پیاده شود. امیدی که شاید از سنین هفت سالگی که به مدرسه رفتم با مسجد آشنا شدم. همیشه آرزو میکردم که آنچه که این گویندگان مسلمان میگویند و تصور میکنند از یک جامعه اسلامی، هر چه زودتر در ایران و جهان پیاده بشود.
نظام اسلامیکه قادر هست در تمام ابعاد بشریت را اداره کند آن نظام را از لابلای اصول قانون اساسی بیرون بیاوریم و به کمک همدیگر پیاده کنیم.
قانون اساسی و اجرای اصل ۴۴ آن، جامعه را از این نابرابری، از این ناهمگونی، از این اختلاف کشنده بیرون خواهد آورد. این ناهماهنگی و نابرابری را که در رابطه با تجارتهای غلط بوجود آمده انشاءالله از بین ببریم. رییسجمهور یک وظیفه مهم داشت که به نظر من عمل نشد و آن عبارت است از حذف شاه.
رییسجمهوری یعنی عنصری که میکوشد مردم را که در طول ۲۵۰۰ سال با کلمه شاه و فرهنگ شاه و برخورد شاهی عادت کرده، اینعادت را به تدریج بگیرد و به جای آن بندگی خدا را قرار دهد.»
آمار حضور
دومین دوره ریاست جمهوری با حضور ۶۴.۲ درصد حائزان شرایط شرکت در انتخابات در دوم مرداد ۱۳۶۰ برگزار شد و نتایج آن هم چهار روز بعد اعلام شد.
براساس اعلام وزارت کشور ۲۲ میلیون و ۶۸۷ هزار و ۱۷ نفر واجد شرایط حضور در دومین انتخابات ریاست جمهوری بودند که ۱۴ میلیون و ۵۷۳ هزار و ۸۰۳ نفر پای صندوقهای رای رفتند.
آرای محمدعلی رجایی ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار و ۵۰ رأی معادل ۸۸.۳ درصد کل آرا، آرای عباس شیبانی با ۶۵۸ هزار و ۴۹۸ رای، آرای علی اکبر پرورش با ۳۸۹ هزار و ۶۴۶ رای و آرای حبیب الله عسگراولادی مسلمان با ۲۴۹ هزار و ۴۵۷ رای نفر اول تا چهارم شدند. ۴۶۵ هزار و ۱۷۵ رای هم باطل اعلام شد.
تنفیذ رجایی
محمدعلی رجایی ۱۱ مرداد همزمان با عید فطر ۱۳۶۰ با حضور در حسینیه جماران در محضر امام امت و برخی مقامات لشکری و کشوری به قانون اساسی قسم خورد و تاکید کرد «پاسدار دستاوردهای انقلاب و خدمتگزار مردم خواهد بود»
او یک روز بعد در ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی حاضر شد و با حضور آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی رییس مجلس، آیتالله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی رییس دیوان عالی کشور، اعضای شورای نگهبان، سید علیاکبر پرورش، سید محمد موسوی خوئینیها، حبیبالله عسگراولادی، محمد یزدی، سید محمد خامنهای نایب رییسان مجلس و پس از ادای سوگند، متن سوگندنامه را امضا کرد.
امام خمینی در مراسم تفیذ حکم ریاست جمهوری رجایی، گفتند: «با سپاس بی حد از الطاف کریمۀ خداوند متعال که توفیق به ملت شریف و متعهد ایران عطا فرموده که هر چه زمان میگذرد، مشکلات افزون میشود، بر تعهد آنان و حضورشان در صحنه و پشتیبانیشان از جمهوری اسلامی که فراورده فداکاریهای خودشان است، افزوده میشود و به رغم تبلیغات دشمنان خارج و داخل، با اکثریت قاطع افزون از دورۀ سابق، جناب آقای محمدعلی رجایی ـ ایدهالله تعالی ـ را به ریاست جمهوری کشور اسلامی ایران برگزیده و این مسؤولیت بزرگ و بار سنگین را بر عهده او گذاشته است و، چون مشروعیت آن باید با اینجانب رأی ملت شریف را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست جمهوری اسلامی ایران منصوب نمودم و مادام که ایشان در خط اسلام عزیز و پیرو احکام مقدس آن میباشند و از قانون اساسی ایران تبعیت و در مصالح کشور و ملت عظیمالشان در حدود اختیارات قانونی خویش کوشا باشند و از فرامین الهی و قانون اساسی تخطی ننمایند، این نصب و تنفیذ به قوت خود باقی است. اگر خدای ناخواسته بر خلاف آن عمل نمایند، مشروعیت آن را - با استناد به اصل ۱۱۰ - خواهم گرفت.
باید ایشان توجه داشته باشند و از عمل ملت دریافته باشند که ملت دلاور نیز رأی خود را بر این اساس به ایشان دادهاند و من امیدوارم که در حفظ این امانت الهی و مسؤولیتی که ملت بر عهدۀ ایشان گذاشته است با تمام توان کوشش نموده و از آن پاسداری نمایند و وفادار به پیمان خود در مقابل خداوند مقتدر حاضر و ناظر و ملت حاضر در صحنه و مراقب احوال و اوضاع باشند و به فرمان خداوند تبارک و تعالی که مؤمنان را به رحمت و عطوفت در بین خود و شدت در مقابل کفار و مخالفان اسلام دعوت فرموده است تمام جدیت عمل کرده و در عمل به حق از کسی و از ملامت بدخواهان نهراسند.
در نظارت برقوای ثلاثه، طرف حق را در نظر گیرند و در خدمت به خلق خدا، خصوصا تودههای مستضعف، احساس غرور و سرافرازی نمایند، که اینانند وفاداران به اسلام و هواداران جمهوری اسلامی و امید است در این موقع که دشمنان خارج و داخل دست به دست هم داده تا جمهوری اسلامی را به تباهی کشند، قشرهای مختلف ایران از علما و متفکران و محققان گرفته تا قوای مسلح و از دهقانان و کارگران و کارمندان و کارفرمایان تا بازرگانان و بازاریان و عشایر و سرحدنشینان، همفکر و هم صدا با رئیسجمهور محترم و دولت و مجلس و سایر ارگانهای اسلامی دست جنایتکاران و خائنان را قطع و در تشییت - تقویت - و تأیید جمهوری اسلامی کوشا بوده و در ساختن ایرانی مستقل و آزاد فداکار باشند و با وحدت کلمه به کشور خود و مردم محروم آن خدمت کنند.»
رییسجمهور رجایی
اولین اقدام محمدعلی رجایی یک روز بعد از تنفیذ حکم ریاست جمهوری، انتخاب و معرفی حجتالاسلام محمدجواد باهنر به عنوان نخستوزیر به اولین دوره مجلس شورای اسلامی بود. او در دولت بنیصدر، وزیر آموزش و پرورشِ کابینه محمدعلی رجاییِ نخستوزیر بود.
کابینه رجایی و باهنر
حجتالاسلام باهنر در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۶۰ یعنی دو روز قبل از نخستوزیر شدنش در تبیین معیارهای انتخاب کابینهاش
در جمع خبرنگاران، گفت: «ما با انتظار وسیع مردم و انقلاب که کابینهای صددرصد مکتبی، قاطع و در خط امام و کسانی که بتوانند نیاز جامعه را درک کنند و متناسب با پیشرفت انقلاب حرکت کنند، مواجه هستیم.»
او در همین ارتباط هم گفت: «ما برای تشکیل کابینه جدید و تصمیمگیری درباره وزرای گذشته مشورتهای فراوانی با افراد صاحبنظر و همچنین انجمنهای اسلامی، نهادهای انقلابی، نمایندگان مجلس و مسؤولان متعهد و صدیقمان کردهایم و میکنیم، اما همه پیشنهادها و اظهارنظرهای گوناگونی که انجام میشود و متأسفانه مواردی هم سراغ داریم که حتی از طرف جناحهای اسلامی و نهادهای انقلابی در موارد خاصی نظرهای مخالف با یکدیگر داده میشود.
ما برای اینکه اصالت انتخاب را رعایت کنیم، به همه این گزارشها و پیشنهادها و اظهارنظرها با دقت گوش میدهیم و بعد با جمعبندی کلی این نظرات و از طرفی با توجه به مشکلات و اولویتهایی که وجود دارد، انتخاب نهایی را میکنیم و امیدواریم که در این انتخابها بیشترین هماهنگی وجود داشته باشد.»
حجتالاسلام محمدجواد باهنر دو روز بعد از معرفی به مجلس در تاریخ چهاردهم مرداد ۱۳۶۰ از مجلس رأی اعتماد گرفت و وزرای پیشنهادیش را به مجلس معرفی کرد و کابینهاش نیز در ۲۶ مرداد از مجلس اول رای اعتماد گرفتند.
محمدعلی رجایی در نامه معرفی حجتالاسلام محمدجواد باهنر به مجلس نوشت: «بر اساس اصل ۱۲۴ قانون اساسی برادر مجاهد و دانشمند متعهد محمدجواد باهنر را به عنوان نخستوزیر معرفی مینماید. امید است با شناختی که اکثرا از ایشان داریم و با توجه به کاراییهایی که در انجام وظیفه محوله در سمتهایی از قبیل وزارت آموزش و پرورش از خود نشان دادهاند مورد تأیید اکثریت قاطع نمایندگان محترم قرار گیرند.»
مجلس شورای اسلامی هم در صد و نود و یکم جلسه در تاریخ ۱۴ مرداد بعد از شنیدن دیدگاهها و نظرات باهنر از مجموع ۱۶۸ نماینده حاضر در جلسه با ۱۳۰ رأی مثبت، ۱۴ نفر رأی مخالف و ۲۴ نفر رأی ممتنع، او را به عنوان دومین نخستوزیر نظام جمهوری اسلامی ایران انتخاب کرد.
شهادت
محمدعلی رجایی و حجتالاسلام محمدجواد باهنر ۲۸ روز بعد از انتخاب رییسجمهور در تاریخ هشتم شهریور ۱۳۶۰ بر اثر انفجار بمب در دفتر نخستوزیری به شهادت رسیدند.
ساعت ۱۴ و ۴۵ دقیقه روز واقعه جلسه شورای عالی امنیت ملی کشور در طبقه اول ساختمان نخستوزیری تشکیل شد. رییس جلسه، محمدجواد باهنر بود. سرهنگ محمدمهدی کتیبه که در آن زمان به عنوان رییس اداره دوم ارتش در جلسات شورای شرکت داشت درباره روال کاری جلسات شورای امنیت گفت: «در زمان نخستوزیری آقای رجایی جلسات شورای امنیت زیر نظر ایشان تشکیل میشد و فرماندهان قسمتهای امنیتی و حفاظتی، گزارشکار خود را در جلسه ارائه میدادند. اول رییس شهربانی کل کشور گزارشی از وقایع هفتهگذشته ارائه میداد و بعد فرماندهان ژاندارمری و رییس کمیته انقلاب اسلامی و فرماندهی سپاه، گزارش میدادند.
پس از آن مسؤولان کشوری مثل نخستوزیر یا وزیر کشور که در جلسه حضور داشتند، صحبت میکردند که نظراتشان مورد بررسی قرار میگرفت.
جلسه با سخنان وحید دستجردی رییس شهربانی کل کشور آغاز شد و مسعود کشمیری دبیر و منشی شورا مذاکرات را ثبت کرد.
بخش آخر گزارش رییس شهربانی درباره نحوه به شهادت رسیدن سرگرد همتی فرمانده یگان مالکاشتر بود. رییسجمهور از دستجری درباره جزییات این جنایت سوال کرد که در ساعت ۱۵ و ۱۴ دقیقه ناگهان با صدای انفجار مهیبی ساختمان نخستوزیری منهدم شد.
شدت انفجار به حدی بود که هیچکس نمیتوانست شهدا و مجروحین را شناسایی کند. خانواده رییسجمهور از چند روز قبل بنا بر توصیه امام و مقامات امنیتی در یکی از واحدهای مسکونی نهاد ریاست جمهوری سکونت کرده بودند. صدای انفجار به حدی مهیب و دلهرهآور بود که «کمال» پسر ۱۳ ساله رجایی را به نهاد ریاست جمهوری کشاند و از دور شاهد تخریب ساخمان نهاد و زبانه کشیدن شعلههای آتش بود. او سراسیمه به عاتقه صدیقی همسر رجایی تلفن زد و ماجرا را به او گفت.
پیکرهای خونین، متلاشی و سوخته رییسجمهور و نخستوزیر به بیمارستان انقلاب منتقل شد و با اطمینان از به شهادت رسیدن آنان، به سردخانه بیمارستان منتقل شدند؛ و مردم ایران یک ماه بعد از جنایت خونین انفجار حزب جمهوری اسلامی در چهارراه سرچشمه تهران بار دیگر عزادار شدند.
با گُم و گور شدن مسعود کشمیری دبیر شورای امنیت ملی همه توجهات به سمت او رفت. مقامات قضایی و امنیتی و مجروحان انفجار دفتر نخستوزیری بعدها تعریف کردند: «کشمیری بعد از اینکه ضبط صوت بزرگی را برای ضبط مشروح مذاکرات شورای امنیت کشور روی میز روبروی رییسجمهور و نخستوزیر گذاشت، جلسه و ساختمان نخستوزیری را ترک کرد. به زودی ثابت شد کشمیری قاتل شهیدان رجایی و باهنر است.
منبع: ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: نخست وزیر رئیس جمهور حزب جمهوری اسلامی محمدعلی رجایی عنوان رییس ریاست جمهوری شورای امنیت ریاست جمهور قانون اساسی نخست وزیری رییس جمهور نخست وزیر آیت الله روز بعد بنی صدر سه قوه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۹۹۰۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تلاش جمعی ایران، عربستان، ترکیه، اندونزی و مصر برای پایان جنگ در غزه
به گزارش قدس آنلاین، نشست مقدماتی این اجلاس از روز سهشنبه هفته گذشته آغاز شده بود و در نشست سران، کشور آفریقایی گامبیا ریاست سازمان همکاری اسلامی را به مدت سه سال از عربستان سعودی تحویل گرفت.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ظهر روز جمعه ۱۴ اردیبهشت ماه برای شرکت در این نشست در راس هیاتی راهی گامبیا شد و بامداد روز شنبه وارد بانجول پایتخت این کشور واقع در قاره آفریقا شد.
امیر عبداللهیان بعد از ظهر روز شنبه ۱۵ اردیبهشت ماه به نمایندگی از کشورمان در این نشست سخنرانی و مواضع جمهوری اسلامی ایران را در قبال تحولات جهان اسلام و منطقهای و بینالمللی تشریح کرد.
این دیپلمات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در این نشست در سه محور به بیان نقطه نظرات خود پرداخت.
او در بخشی از سخنان خود به جنگ غزه و ادامه جنایتهای رژیم صهیونیستی در فلسطین اشاره کرد و گفت:بی تردید قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی و تحریم عملی تسلیحاتی و تجاری ابزار مهمی در توقف نسلکشی اسراییل در غزه و جنایاتش در کرانه و قدس شریف است و در همین چارچوب از دولتها و کشورهای مسلمان و آزادیخواهی که در این مسیر اقدام نمودند، صمیمانه قدردانی میکنیم.
امیر عبداللهیان با بیان این که تحولات اخیر فلسطین و مقاومت غزه و کرانه بار دیگر ثابت کرد، از بین بردن مقاومت فلسطین و حماس، به عنوان یک حرکت آزادیبخش در مقابل اشغالگر، توهمی بیش نبود؛ چرا که رژیم اسرائیل یک دولت مشروع نیست، او فقط یک قدرت اشغالگر آپارتاید است و گذشت زمان نیز هرگز به قدرت اشغالگر مشروعیت نمیبخشد در ادامه سخنان خود به موضوع اهمیت توسعه پایدار در بین کشورهای اسلامی اشاره کرد و گفت: جهان اسلام اکنون در وضعیت بسیار حساس و پیچیدهای قرار دارد به نحوی که کشورهای اسلامی در تلاش برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار با طیفی از چالشها ازجمله بیثباتی اقتصادی، ناآرامیهای سیاسی، درگیریهای منطقهای، اشغال خارجی، حضور بیگانگان و مداخله قدرتهای فرا منطقهای مواجه هستند. این چالشها تاکنون به تشدید فقر، تضعیف انسجام اجتماعی و اختلال در روند تلاشهای توسعهای منجر شده است.
او تصریح کرد: با این وجود، این چالشها میتوانند موجد فرصتهایی قابلتوجه برای پیشرفت و نوآوری در جهان اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی باشند. میراث فرهنگی غنی، منابع طبیعی متنوع و جمعیت جوان و مستعد کشورهای اسلامی، زمینههای مساعدی را برای پیشبرد طرحهای توسعه پایدار بر اساس شاخص ها، معیارها ارزش های اسلامی فراهم ساخته است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در بخشی دیگر از صحبتهای خود به حمله چندی پیش رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری ایران در سوریه اشاره کرد و افزود: حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق، بار دیگر چهره واقعی رژیم تروریست اسراییل را آشکار ساخت.
این دیپلمات عالی رتبه با بیان این که جمهوری اسلامی ایران با توسل به قاعده حقوقی دفاع مشروع و پس از نا امید شدن از نقش بازدارنده شورای امنیت سازمان ملل، روز شنبه ۱۳ آوریل، پاسخ نظامی حداقلی و محدودی به اسراییل داد، خاطرنشان کرد: البته ما با صدای بلند هشدار دادیم در صورت هر گونه ماجراجویی جدید رژیم اسراییل علیه منافع ایران در داخل و یا خارج، واکنش بعدی ما علیه اسراییل حداکثری، فوری و کاملا پشیمان کننده خواهد بود. این تصمیمی تغییرناپذیر است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حاشیه حضور در نشست، با تعدادی از همتایان خود از کشورهای مهم جهان اسلامی از جمله وزیران امور خارجه مصر، عربستان، ترکیه و اندونزی رایزنی و گفتوگو کرد.
امیر عبداللهیان در جریان رایزنی با سامح شکری، وزیر خارجه مصر از تلاشها و مواضع مصر برای تلاش در توقف نسلکشی در غزه تشکر و آمادگی ایران را برای ارسال کمکهای انسانی به غزه مورد تاکید مجدد قرار داد و خواستار مساعدت قاهره در این خصوص شد.
سامح شکری نیز در این دیدار با اشاره به تبعات تداوم جنگ در غزه و حملات اسرائیل علیه مردم فلسطین و خسارات بالای انسانی و مادی به خصوص کشتار غیرنظامیان توسط رژیم اشغالگر، ابراز امیدواری کرد تلاشهای جاری سیاسی و مذاکراتی، منجر به توقف جنگ علیه غزه و احقاق حقوق مردم فلسطین شود.
وزیر خارجه مصر همچنین در این دیدار بر تقویت روابط مردمی و گردشگری بین ۲ کشور تاکید کرد.
در دیدار وزیران امور خارجه ایران و عربستان نیز حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان در زمینه تسهیل صدور روادید تجاری و برقراری پرواز مستقیم فیمابین تبادل نظر و توافق کردند.
امیر عبداللهیان در این دیدار با اشاره به تحرک اخیر آمریکا در منطقه گفت: سوابق تاریخی و تجربه ما نشانگر تکرار بدعهدی آمریکا است و آنها به هیچ پیمان و وعده ای وفادار نیستند.
فیصل بن فرحان نیز در این دیدار استمرار تعامل بین دو کشور ایران و عربستان را برای مقابله با طرحهای جنگ طلبانه نتانیاهو در منطقه ضروری دانست.
حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه دیدارهای خود در حاشیه اجلاس سران اسلامی در بانجول، با هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه نیز دیدار و گفتوگو کرد.
امیرعبداللهیان در این دیدار ضمن تقدیر از تصمیم اخیر دولت ترکیه در قطع روابط اقتصادی و تجاری با رژیم صهیونیستی، این اقدام را مهم توصیف کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی، ضرورت ایفای نقش نیرومندتر و فعالتر کشورهای اسلامی به خصوص ایران و ترکیه در حمایت از مساله فلسطین را یادآور شد.
در این دیدار دو وزیر همچنین در خصوص وضعیت فلسطین و راههای پایان بخشیدن به جنگ و جنایات سبوعانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم فلسطین در نوار غزه و کرانه باختری تبادل نظر کردند.
وزیر خارجه کشورمان همچنین در حاشیه این سفر در جریان دیدار با «رتنو مارسودی، وزیر امور خارجه اندونزی ابراز امیداوری کرد با اتخاذ مواضع منسجم و هماهنگ کشورهای اسلامی بهویژه در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی، رژیم صهیونیستی دست از نسلکشی و کشتار زنان و کودکان بردارد و تلاشهای جمعی منجر به احقاق حقوق ملت فلسطین شود.
او در بخش دیگری از این ملاقات، با اشاره به سفر مهم سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور کشورمان به اندونزی تاکید کرد: توافقات این سفر مورد توجه و پیگیری جدی ما هست و در مسیر پیگیری اجرای اسناد پیشرفتهای خوبی را مشاهده می کنیم، اما در خصوص برخی بخشها باید تلاش بیشتری را به عمل بیاوریم.
مارسودی نیز در این دیدار با تاکید بر اهمیت ثبات و امنیت در منطقه، بر اهمیت نقش ایران در کمک به صلح و ثبات پایدار در منطقه تاکید کرد و اهمیت تمرکز بر تجاوزات اسرائیل در غزه را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: بدون تحول در حل و فصل مساله فلسطین به نفع مردم فلسطین، تغییر در وضعیت روابط بین کشورهای اسلامی و اسرائیل در راستای منافع جهان اسلام نیست.
پس از این دیدار ها وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در جمع خبرنگاران اشاره به رایزنیهای دوجانبه خود در حاشیه این نشست تصریح کرد: در ملاقات با وزیران امور خارجه عربستان، ترکیه، اندونزی و مصر، پیگیری دیدارهای سران و نتایج توافقات آنها در ماههای گذشته دستور کار قرار داشت و درخصوص موضوعات منطقهای با تمرکز بر مساله غزه و ضرورت توقف جنگ گفتوگو داشتیم.
او در همین راستا تصریح کرد: توافقاتی داشتیم که با یک حرکت جمعی و هماهنگ برای کمک به برونرفت از این وضعیت در منطقه، بتوانیم حرکت کنیم.
این دیپلمات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در جریان سفر دو روزه به گامبیا با حسین عوض، وزیر امور خارجه سودان نیز دیدار و گفتوگو کرد.
امیرعبداللهیان با بیان این که ما مخالف هرگونه دخالت خارجی در سودان و آماده کمک به بازگشت آرامش و ثبات به این کشور هستیم، تاکید کرد: دشمنان سودان جایگاه مهم این کشور را میدانند و سال ها برای تجزیه سودان تلاش کردند و اکنون آتش جنگ داخلی را به دامن این کشور انداختهاند و امیدواریم به زودی شاهد بازگشت آرامش و ثبات به سودان باشیم.
وزیر خارجه جدید سودان نیز در این ملاقات آخرین تحولات و اوضاع این کشور و بروز ناامنی و بی ثباتی توسط شبه نظامیان با دخالت و حمایت برخی دولت های خارجی و غربی را برای همتای ایرانی خود تشریح کرد
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که صبح روز یکشنبه به سفر دو روزه خود به گامبیا پایان داد و راهی تهران شد در این سفر با عبدالله جوپ، وزیر امور خارجه مالی، مامادو تانگارا وزیر امور خارجه گامبیا و حسن محمود وزیر امور خارجه بنگلادش نیز دیدار و ر ایزنی کرد.
امیر عبداللهیان همچنین در دیدار با حسین ابراهیم طه دبیرکل سازمان همکاری اسلامی با طرح پیشنهاداتی خاطرنشان کرد: اقدام دبیرخانه سازمان برای مستندسازی جنایات رژیم اسرائیل و ایجاد سازوکاری برای این موضوع، همچنین ایجاد واحدی در دبیرخانه برای رصد جنایات رژیم اسرائیل و انجام تحقیق و تفحص بین المللی برای محاکمه سران جنایتکار رژیم صهیونیستی بسیار حائز اهمیت است و تحقق این امر میتواند به ابتکار آفریقای جنوبی کمک کند.
به گزارش ایسنا، در جریان برگزاری پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی، این سازمان در بیانیهای خواستار به رسمیت شناختن کشور فلسطین شد.
در بیانیه سازمان همکاری اسلامی در این باره آمده است: سازمان همکاری اسلامی از تصمیم جمهوری ترینیداد و توباگو برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین استقبال میکند و آن را گام مهمی میداند که با قوانین بینالمللی و قطعنامههای مربوطه سازمان ملل همخوانی دارد و به دستیابی ملت فلسطین به حقوق مشروع خود، از جمله حق بازگشت، تعیین سرنوشت و تجسم تأسیس کشور مستقل فلسطینی در مرزهای چهار ژوئن ۱۹۶۷ با پایتختی قدس کمک میکند.
سازمان همکاری اسلامی همچنین تاکید کرد: ما بار دیگر از همه کشورهای جهان که کشور فلسطین را به رسمیت نشناختهاند میخواهیم تا در حمایت از تلاشهای بینالمللی برای پایان دادن به اشغالگری اسرائیل و دستیابی به صلح و ثبات در منطقه، کشور فلسطین را در اسرع وقت به رسمیت بشناسند.
پیشبینی میشود در پایان روز یکشنبه اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی تصمیمی درباره جنگ اسرائیل علیه غزه صادر شود.
خبرنگار الجزیره از منابع دیپلماتیک مطلع شد که پیشنویس توصیههای نهایی این اجلاس شامل پیشنهادهایی برای دعوت جهت به رسمیت شناختن کشور فلسطین است.
این پیشنهادها همچنین شامل محکوم کردن حملات اشغالگران، حمایت از تلاشهای آفریقای جنوبی برای مقابله با رژیم صهیونیستی در دادگاه بینالمللی دادگستری و توقف همه اشکال عادیسازی روابط با این رژیم تا زمانی میشود که حقوق مردم فلسطین به رسمیت شناخته شود.
منبع: خبرگزاری ایسنا